Đánh Giá Pentax K-1 (Phần 3)

Pentax K-1, 24-70 @ 24mm, f11, 1/125 sec, ISO 100

 

Tính năng này là một cách để cho cảm biến ảnh có thể chụp một bức ảnh cải tiến màu sắc, độ phân giải và dải nhận sáng động bằng cách chồng bốn hình ảnh, với bộ cảm biến chuyển động trong một mạng lưới 4 pixel vuông như vậy mỗi điểm ảnh sẽ được ghi lại đầy đủ dải màu sắc. Bốn hình ảnh này sau đó được ghép vào một điểm ảnh để đưa ra tập tin RAW (rất lớn). Thậm chí nó còn có một chức năng hiệu chỉnh chuyển động (MC) mà cố gắng để phát hiện chuyển động trong hình ảnh và triệt tiêu sự pha trộn trong các khu vực này.

Trước khi mua máy Pentax K-1, tôi đã hoài nghi về tính hữu ích của Pixelshift cho chụp phong cảnh mà hiếm khi, đến giờ vẫn còn. Sau khi thử nghiệm tính năng này tôi vẫn hoài nghi. Tôi đã thấy rằng có vẻ như đó là một cải tiến về chi tiết ảnh nhưng nó đi kèm với với một vấn đề – đặc biệt là với khu vực nào có chuyển động. Các vật như màu xanh, đỏ hoặc tại vùng biên của các vật chuyển động tôi nhận thấy những bóng mờ trong những ảnh chụp thử của tôi.

Sử dụng phần mềm mà Pentax cung cấp gọi là DIgital Camera Utlity 5 (DCU5) là điều cần thiết khi mà Lightroom không có cơ chế để có được kết quả tốt với các tập tin pixelshift. Đây là một sự phiền toái cho những người sử dụng với tiến trình Lightroom. Tôi cần nói thêm rằng DCU5 thực sự là phần mềm khủng khiếp mà trông khoảng 10 năm từ ngày ra mắt vẫn chưa thay đổi giao diện người dùng.

Tôi chắc chắn rằng trong một môi trường ảnh sáng kiểm soát hoàn toàn như studio các kết quả sẽ được nhiều hơn và dễ chịu nhưng trong việc chụp phong cảnh nơi mà chất lượng hình ảnh là tất cả mọi thứ và những khung cảnh thì không hoàn toàn xuất hiện lại, kết quả để lại là rất nhiều những mong muốn. Tôi nghi ngờ tôi sẽ không đủ kiên nhẫn để thử nghiệm việc dịch chuyển điểm ảnh thêm một lần nữa.



Tính năng này thực sự là một ý tưởng rất sáng tạo, và như tôi biết, không được tích hợp trong bất kỳ hãng máy ảnh nào khác. Sử dụng chức năng GPS và tính năng IBIS, máy ảnh sẽ điều chỉnh cảm biến dịch chuyển theo vòng quay trái đất và cho phép chụp các ngôi sao với thời gian phơi sáng lâu hơn so với bình thường mà không gây ra hiện tượng vệt sao. Pentax xác nhận 5 phút là thời gian phơi sáng tối đa để có thể chụp sao với những mức ISO cực thấp, điều này chỉ có thể thực hiện trước đây với những thiết bị theo dõi đắt tiền. Hiển nhiên là các vật thể bất động trong khung ảnh sẽ bị nhòe khi bật tính năng này. Thế nên để có được một tấm ảnh sao hoàn hảo, ta sẽ phải chụp 2 tấm hình – 1 tấm bật Astrotracer chụp sao, tấm kia tắt Astrotracer chụp cảnh, và sau đó kết hợp chúng trong Photoshop.

Tôi mới chỉ thử nghiệm Astrotracer một lần. Những hình ảnh dải Ngân hà bên trên thực ra là không sử dụng tính năng này. Tôi đã chụp thử nhiều tấm hình với Astrotracer, với GPS được cân chỉnh và thời gian phơi sáng 2 phút. Nhưng tôi vẫn thấy những vệt sao ngắn còn sót lại, có thể là tính năng này không được như quảng cáo, hoặc lỗi hiệu chỉnh GPS mà tôi chưa phát hiện ra. Có lẽ tôi sẽ thử nghiệm tính năng lại một lần nữa vì nghi ngờ lỗi tại bản thân.



K-1 được tích hợp nhiều tính năng time-lapse (tua nhanh thời gian) khác nhau, nhưng khả năng thực thi rất tốt. Với một chức năng timelapse thông thường, nhưng K-1 cho phép khoảng thời gian chụp xuống đến 1 giây (có thể tùy chỉnh như chế độ bình thường hoặc 1 giây kể từ khi kết thúc phiên phơi sáng trước đó, rất tiện dụng để chụp cách khoảng với ảnh phơi sáng lâu). Ngoài ra, còn có chức năng kết hợp các khoảng chụp để tạo ra chỉ một ảnh tĩnh với mức độ phơi sáng hợp nhất, và một chức năng ghi hình “dòng sông sao” – star stream.

Chức năng duy nhất mà tôi thử nghiệm rất nhiều là Interval Movie Record (Ghi Hình Cách Quãng), có thể tự động tạo ra những đoạn phim 4k. Điều làm tôi thắc mắc là những đoạn phim được tạo ra thường dài gấp đôi dự tính. Tôi đã tính toán số lượng ảnh chụp đủ cho 1 đoạn time-lapse 30 giây nhưng kết quả lại là 1 phút. Vì điều này nên chuyển động của mây khá đứt quãng và trông không được tốt khi phát. Đây không phải là vấn đề lớn, chỉ cần dùng phần mềm chỉnh sửa video để tăng gấp đôi tốc độ phát hình là mọi thứ trở nên mượt mà hơn rất nhiều.

Những đoạn time-lapse tốt nhất luôn được làm ra từ những ảnh chụp do con người kiểm soát, chứ không phải máy ảnh. Điểm yếu lớn nhất khi để máy tự động ghi hình là thiếu đi khả năng giảm kích thước file RAW. K-1 sẽ ghi hình với kích thước RAW 36mp đầy đủ (hoặc RAW crop APS-C). Tôi đã quen dùng Canon để có được những file RAW kích thước nhỏ và trung bình nhưng vẫn là định dạng Full-frame. Khi chụp nhiều ảnh để làm time-lapse, không có lý do gì khi chụp RAW cỡ lớn nhất rồi cũng phải thu nhỏ lại để tạo ra video cuối cùng. Tất nhiên, bạn có thể chụp JPG nhưng sẽ phải hy sinh vài khả năng chỉnh sửa.

 

Khi mua thiết bị Pentax sẽ phải chịu một số bất lợi, thứ nhất là sự lựa chọn ống kính. Pentax đơn giản là không có dải ống kính hiện đại đủ rộng giống như Canon hoặc Nikon. Vâng, Pentax cũng có rất nhiều ống kính (tôi nhận thấy là có hơn 200 mẫu) nếu bao gồm cả những mẫu cũ hoặc ngừng sản xuất. Khá nhiều trong số đó được biết đến với chất lượng hình ảnh mê hoặc, nhưng chúng không được thiết kế cho những cảm biến kỹ thuật số có độ phân giải cao. Ít nhất, Pentax cũng đã có bộ ba ống kính “nhanh” f2.8 thần thánh (15-30, 24-70, 70-200), một ống telezoom chất lượng cao 150-450 và một ống kính tele một tiêu cự 560mm nhưng nếu bạn muốn những ống kính fix “nhanh” hoặc hiệu ứng đặc biệt của hãng thì sự lựa chọn rất hạn hẹp. May thay, Samyang đã làm đủ dải ống fix “nhanh”, ngay cả ống tilt-shift (ống kính “trượt”) cho ngàm K. Một ống kính đáng chú ý và được đánh giá cao của Sigma đó là 35mm f1.4 ART cũng có phiên bản cho ngàm K, và nếu K-1 bán tốt, họ sẽ làm thêm nhiều ống kính dòng ART cho Pentax. Còn Tamron có thể sẽ không mở rộng sản phẩm ngàm K, bởi vì họ đã hợp tác gia công ống kính cho Pentax. Những công ty quang học cao cấp khác, ví dụ như Zeiss, dường như sẽ không có chiến lược nào dành cho các ống kính cao cấp ngàm K.

Khi tính toán chi phí để mua một hệ thống Pentax người ta cũng phải lưu ý đến ống kính. Rõ ràng thân máy K-1 có giá rất tốt nhưng nếu mua kèm những ống zoom một khẩu 2.8 như tôi đang có thì nên có thêm một vài sự so sánh khác. Canon 5D MarkIV hoặc 5Ds cùng với một ống Canon zoom f2.8 thế hệ mới nhất sẽ đắt hơn thiết bị tương đương của Pentax khá nhiều. Tuy nhiên một số ống zoom của Pentax thực ra là do Tamron gia công và những phiên bản dành cho Canon, Nikon lại có giá thấp hơn. Sự kết hợp với ống Tamron cùng thân máy các hãng khác sẽ làm giá rẻ đi rất nhiều nhưng vẫn còn cao hơn một chút so với lựa chọn của Pentax. Nếu bạn cảm thấy ống zoom f4 của Canon hoặc Nikon là đủ tốt thì mức chênh lệch thậm chí còn thấp hơn nữa. Nếu tài chính eo hẹp, bạn sẽ hơi thiệt thòi nếu dùng Pentax vì thị trường hàng dùng rồi khá giới hạn cho tới thời điểm này, trong khi có thể mua Canon hoặc Nikon cũ một cách dễ dàng. Vì vậy, tất cả đều tùy thuộc vào việc bạn cần những ống kính như thế nào và những tính năng của K-1 đối với bạn, có giá trị ra sao.

Dù vậy, tình hình cũng không đến nỗi quá tệ khi Pentax cũng đã có kế hoạch tung ra thêm 6 ống fix Full-frame trong vòng 1-2 năm nữa. Hy vọng họ có thể hoàn thành việc này với không quá nhiều chậm trễ, để không vuột mất những khách hàng tiềm năng của một chiếc máy ảnh tuyệt vời. Người ta cũng chỉ có thể mong đợi những ống zoom D-FA F4 trong tương lai nhưng Pentax chưa có bất kỳ thông báo nào cả. Một ống fix Pentax 50mm sẽ rất thú vị và khi nó xuất hiện, có lẽ đó là lúc tôi phải chuẩn bị chia tay chiếc ống Canon 50mm F1.2 yêu dấu của tôi.

Hệ thống lấy nét tự động (AF) của Pentax là thứ ít được người ta hy vọng nhất. Tôi không thể đưa ra nhận xét một cách đầy đủ vì chưa có cơ hội chụp hành động, nhưng với một vài thử nghiệm giới hạn, công thêm những đánh giá từ cộng đồng mạng, rõ ràng công nghệ lấy nét tự động của Pentax đi sau Canon và Nikon cả 1 thế hệ. Dĩ nhiên, K-1 cũng có thể sử dụng để chụp các cảnh hành động nếu được bù đắp bởi sự luyện tập và kỹ năng sử dụng. Tôi đã thấy rất nhiều ảnh chụp hoang dã của nhiều người dùng Pentax trên Internet và rõ ràng họ rất hài lòng với chúng. Chuyến đi đầu tiên của tôi tới Châu Phi cũng chỉ mang theo chiếc Canon 5D mark II với vỏn vẹn 9 điểm lấy nét nhưng vẫn thu được không ít ảnh đẹp. K-1 với hệ thống AF tốt hơn nhiều, chắc chắn sẽ không làm tôi bỏ lỡ những thứ cần chụp. Đương nhiên, những nhiếp ảnh gia cần một hệ thống tiên tiến nhất cho nhiếp ảnh thể thao chuyên nghiệp hoặc để chụp cảnh hành động hoang dã một cách nghiêm túc sẽ phải kiếm tìm một lựa chọn khác.


Bởi vì đây là một bài review nghiêng về chụp ảnh phong cảnh nên tôi vẫn chưa đề cập đến tính năng quay phim. Vâng, K-1 có thể quay phim. Tôi đã thử nghiệm tính năng này trong vài giây lúc nhận được máy và từ lúc đó thì cũng không động tới nữa. Chiếc máy có cả cổng tai nghe và cổng micro nhưng thông số quay khá bình thường và không thể quay video 4k, tính năng mà dạo gần đây rất được mong đợi bởi các nhiếp ảnh gia thích quay phim. Chất lượng video thì ổn nhưng chưa phải xuất sắc. Hiển nhiên, Pentax không làm máy ảnh với ưu tiên là quay phim và tôi cũng nghĩ đó không phải là mối quan tâm của hầu hết khách hàng tiềm năng. Nhưng, điều này đáng được đề cập tới và có thể làm nản lòng những phóng viên ảnh hoặc người chụp cưới cần những tính năng quay hình tiên tiến.

 

 

Thật khó biết được bằng cách nào Pentax đã làm ra một chiếc máy ảnh tốt như vậy mà vẫn giữ được mức giá bán lẻ rất cạnh tranh. Người ta có thể dễ dàng chỉ trích các thông số kỹ thuật của bất kỳ một chiếc máy ảnh nào, nhưng sự thật là mọi chiếc máy hiện có trên thị trường đều có thể tạo ra những bức ảnh đẹp nếu biết sử dụng đúng. Sự khác biệt giữa chúng chẳng qua là vấn đề của độ phân giải ảnh hay những yêu cầu đặc biệt nào đó. K-1 là một máy ảnh tuyệt vời. Đây chính là một chiếc máy ảnh thực địa bền chắc , đáp ứng được nhu cầu của nhiều nhiếp ảnh gia, đặc biệt là những người chuyên về phong cảnh.

Nếu chưa sở hữu Pentax 645Z (chiếc máy ảnh tôi xem như là chuẩn mực cho nhiếp ảnh phong cảnh), tôi sẽ rất hạnh phúc với Pentax K-1 khi dùng làm thân máy chính để chụp cảnh. Đó là những gì tôi có thể nói ra để diễn tả sự thoải mái của mình khi chụp bằng K-1, nhiều lúc tôi thấy mình đồng thời dùng cả 2 máy 645Z và K-1. Tôi mang theo một chân máy nhỏ thứ hai để dễ dàng thiết đặt và chụp cùng một cảnh với cả 2 máy, thế là lấy được cả những bố cục góc siêu rộng với K-1 và những tiêu cự “ăn tiền” của tôi với 645Z. Điều này rất tiện dụng khi chụp phơi sáng lâu vì tôi có thể thiết đặt và chụp một máy, trong khi chiếc máy kia đang phơi sáng để chụp 1 cảnh khác.

Tôi sẽ không ngần ngại tiến cử K-1 cho bất kỳ người nào hiện đang sử dụng Pentax. Tôi cũng sẽ khuyến khích những người đang tìm kiếm một chiếc máy ảnh độ phân giải cao dành cho phong cảnh xem xét K-1 một cách nghiêm túc, cho dù họ có phải thay đổi cả hệ thống thiết bị nếu chưa bao giờ sử dụng Pentax. Còn người nào muốn mua K-1 cho các mục đích nhiếp ảnh khác như đường phố, thể thao hay studio sẽ cần phải đánh giá hệ thống này từ những khía cạnh đó. Không có lời khuyên nào cho một chiếc máy ảnh phù hợp cho tất cả mọi người. Đó là bổn phận của mỗi người để tìm ra thiết bị phù hợp nhất với mình. Cá nhân tôi rất hài lòng với 2 chiếc máy Pentax của mình khi tạo ra hiệu quả vượt trội trong nhiếp ảnh phong cảnh, nhưng tôi vẫn giữ bộ máy Canon cho những mục đích sử dụng khác. Tôi không đành lòng chia tay bộ đôi Canon 5D markIII và 50mm 1.2 yêu dấu của mình cùng với khả năng gắn những ống siêu tele ngàm Canon.

Tôi khá hài lòng với chiếc ống 24-70. Nó có chất lượng hoàn thiện tốt và rất hiệu quả cho mục đích sử dụng của tôi (chụp hàng ngày và một vài trường hợp phong cảnh) nhưng tôi hơi thất vọng một chút vì nó không thể tốt hơn. Tôi không thể nghĩ rằng một ống kính có đẳng cấp như thế này lại không thể nét căng toàn khung hình, thậm chí là ngay tại điểm trung tâm. Có khả năng chiếc ống tôi nhận được chưa hoàn hảo, của bạn có thể sẽ khác. Tôi cũng không thích vòng lấy nét của nó. Nói như vậy cũng là kiểu chê bai thái quá khi mà tất cả các máy ảnh và ống kính bây giờ đã quá tốt, và chiếc ống kính này, không nghi ngờ gì cả, sẽ mang lại kết quả tuyệt vời cho nhiều người, trong nhiều hoàn cảnh.

Còn ống Pentax 15-30 thực sự làm tôi kinh ngạc. Bỏ qua việc không gắn được kính lọc tròn, bạn có một thiết bị đơn giản là tuyệt vời cho nhiếp ảnh những góc cực rộng. Trừ phi bạn quá hài lòng với một ống fix như Irix, tôi sẽ đề nghị rằng 15-30 là một ống kính không thể thiếu cho người dùng K-1, đặc biệt là để chụp phong cảnh. Tôi cũng không thể tìm được mục đích sử dụng khác cho nó. Đây là một ống kính thôi thúc sự sáng tạo của chúng ta với khoảng lấy nét tối thiểu rất gần, góc nhìn rộng và khẩu độ lớn. Tôi sẽ không do dự để giới thiệu ống kính này cho người dùng K-1 khác.

Cuối cùng, bất kể thiết bị nào bạn mang theo để chụp, thì kỹ năng nhiếp ảnh mới là thứ làm nên sự khác biệt.