Một số thuật ngữ - định nghĩa Nhiếp ảnh (by Giang Duy Đạt)

 Những khái niệm về các bộ phận trên máy ảnh DSLR:

- Body (Thân máy):

Là nơi chứa các cơ phận và linh kiện điện tử (gồm sensor) và để giáp nối ống kính. Quá trình ghi hình sẽ là: hình ảnh qua ống kính phản chiếu qua hệ thống gương, khi bấm máy gương sẽ lật - màn chập mở để hình ảnh ghi hình lên cảm biến (film- với máy film), qua bộ vi xử lí máy (Digital) chuyển dữ liệu hình ảnh vào bộ nhớ (thẻ nhớ).

* Đĩa chức năng:

Tùy theo dòng máy mà thiết kế đĩa chức năng khác nhau. Hầu hết được thiết kế bên trái trên nóc máy (với Canon) và phía phải trên nóc máy (với Nikon) gồm các chế độ: P, Av, Tv, M và các lập trình tùy chọn (chân dung, phong cảnh, đêm...), với các máy chuyên nghịêp sẽ không có các tuỳ chọn này.

* Màn hình:

Hiển thị hình ảnh và các thông số chụp, tuỳ thiết kế mà có 1 màn hình hoặc có thêm một màn hình phụ (hiển thị thông tin). Màn hình có giá trị kiểm soát hình ảnh (chứ không phải là màn máy tính vì màn máy tính có set up khác nhau nên không chính xác được để tham khảo hình chụp)

* Các hiệu chỉnh khác:

Tùy theo từng dòng máy mà các chức năng sử dụng thường xuyên được đưa ra ngoài cho thuận lợi khi sử dụng. Thường các máy chuyên nghiệp được thiết kế với các phần hiệu chỉnh (iso, white balance, mode đo sáng, mode AF, +/- EV...)

- Ống kính (lens):

Là tổ hợp thấu kính được tráng phủ (thăng hoa) nhiều lớp hoá chất  (multi coating) chống tán xạ. Với ống kính zoom gồm nhiều nhóm thấu kính hội tụ và phân kì kết hợp.

Ống kính zoom thường có khẩu độ mở lớn nhất từ 2.8-5.6 với những ống kính cao cấp chỉ có 1 độ mở có giá trị trên tòan dải tiêu cự. Những ống kính zoom thông thường có hai giá trị độ mở khác nhau (ở tiêu cự nhỏ khẩu độ nhỏ và tiêu cự lớn khẩu độ sâu hơn).

 Với ống kính đơn tiêu cự có 1 độ mở và thường lớn hơn nên lượng sáng vào nhiều hơn và sẽ thích hợp chụp ở điều kiện ánh sáng yếu hơn và với đặc thù này độ chính xác cao cho chất lượng hình ảnh (độ sắc nét, tương phản, dung sai...) tối ưu nhất. Những ống kính đơn tiêu cự cao cấp có độ mở tới 1.0, 1.2, 1.4, 2.8...tuỳ tiêu cự.

Một số thuật ngữ khác:

- Độ mở ống kính: Là từ chỉ khả năng đóng nhở hay mở lớn ống kính để điều chỉnh lượng sáng vào vừa đủ trên film (hay sensor) máy ảnh, kết hợp dùng tốc độ màn chập tạo ra tấm ảnh đúng sáng.

Các thông số độ mở: 64-32-22-16-11-8-5.6-4-2.8-2(1.8; 1.7)-1.4-1.2-1.0

Với các lens thông thường nếu là zoom thì dãy thông số thường ở trong khoảng 22-....2.8 (theo tô xanh)

Với những lens Tele tầm xa sẽ có khẩu độ đóng nhỏ tới 32-64

Với những lens cao cấp có thông số độ mở là 1.2, đôi khi tới 1.0.

- Tốc độ màn chập: Là thời gian màn chập máy ảnh hé mở để ánh sáng vào film (sensor) kết hợp với khẩu độ được điều chỉnh để ánh sáng vào vừa đủ.

Khuyến cáo: "Tốc độ an toàn = với tiêu cự sử dụng". Ví dụ: dùng lens 200mm thì tốc độ an toàn sẽ là 1/250s.

Muốn có tốc độ theo ý muốn ta điều chỉnh độ nhạy sáng (ISO) để có tốc độ thay đổi theo ý muốn.

Tốc độ màn chập cần được điều chỉnh theo chủ đề chụp, đặc biệt quan trọng khi chụp chủ thể chuyển động.

- Cân bằng trắng:Là "đo" nhiệt độ màu của ánh sáng trên chủ đề chụp. Khi xác định được đúng nguồn sáng thì việc chọn chế độ cân bằng trắng thành công.

Yêu cầu của chế độ cân bằng trắng phải cho ra tone màu đẹp hơn so với dfng chế độ Auto.

Cân bằng trắng chọn đúng sẽ cho file ảnh trong, đúng màu, nhất là các chi tiết trong vùng tối.

Chụp ĐÚNG MÀU (chọn đúng cân bằng trắng) là một trong hai yếu tố cơ bản nhất của ảnh chụp từ máy kĩ thuật số.

( sẽ UP DATE thêm...)

Các thông số độ mở: 1/10.000s- 1/8000s-1/4000s-1/2000s-1/1000s-1/500s-1/250s-1/125s-1/60s-1/30s-1/15s-1/8s-1/4s-1/2s-1"-2"-4"-8"-15"-30"-BULB- T

Với các máy thông thường thông số tốc độ: 1/4000s-....-BULB (theo tô xanh)

Với những máy chuyên nghiệp sẽ có thông số 1/8000s hay cao hơn. Các máy cơ thế hệ cũ có tốc độ T (bấm - buông)

- Kết hợp nhuần nhuyễn khẩu độ và tốc độ:Điều này tạo nên "Tính nghệ thuật trong Nhiếp ảnh" 

bởi tất cả các ứng dụng đều từ 2 khái niệm này mà ra. Có dịp sẽ có bài viết riêng sâu về vấn đề này chia sẻ cùng quí vị.